De bekendheid, kwaliteit en het aanbod van onafhankelijke cliëntondersteuning verbeteren. Met deze opdracht gingen de afgelopen zes jaar 144 gemeenten - in het kader van het Koploperproject Cliëntondersteuning - aan de slag. We haalden ervaringen op bij een aantal cliëntondersteuners die een rol speelden in een van deze koplopergemeenten en we vroegen onze leden hoe het ervoor staat met de cliëntondersteuning in het sociale domein.
Knelpunten in de cliëntondersteuning
In 2022 vroegen we aandacht voor drie thema’s. Een van de thema’s was onafhankelijke cliëntondersteuning. Per thema maakten we een praatplaat met de belangrijkste punten en een rapportage met een uitgebreidere toelichting. We gingen in op de knelpunten die door cliëntondersteuners zijn gesignaleerd. Ook andere bronnen hebben we geraadpleegd en benoemd. Voor het thema onafhankelijke cliëntondersteuning maakten we ook een video over hoe De Fryske Marren cliëntondersteuning organiseert en borgt in hun gemeente.
Grootste knelpunten bleken:
- Te weinig bekendheid en beschikbaarheid van cliëntondersteuning;
- Specifieke kennis over doelgroepen ontbreekt;
- Mandaat en opdracht cliëntondersteuner beperkt of onduidelijk.
Ondanks de inzet via het koploperproject blijft het dus een opgave onafhankelijke cliëntondersteuning goed te borgen. Gelukkig heeft het koploperproject zeker wel wat opgeleverd.
Cliëntondersteuners over de koploperprojecten
Movisie ondersteunt het project en heeft na vijf jaar een tussenstand opgemaakt. In deze factsheet vind je een cijfermatig overzicht van het bereik, de activiteiten en ontwikkelde kennis. We vroegen ook aan een aantal onafhankelijke cliëntondersteuners - die betrokken zijn of waren bij een koplopergemeente - wat hun ervaringen waren:
Dîde Sörman: “Wat goed heeft gewerkt, is om klein te beginnen. Ik heb op een organische manier steeds meer ambassadeurs geworven binnen allerlei organisaties. Kijk waar je de krachten kunt bundelen, bouw een vertrouwensband op en benadruk het nut van de samenwerking ten bate van je cliënt.”
Saskia Bijlholt: “Ik kon makkelijk meeliften op de bestaande aanpak, communicatie en techniek. Ik hoefde dus het wiel niet opnieuw uit te vinden en dat is gelijk een tip: onderzoek welke communicatiemiddelen er al zijn voor dezelfde doelgroep(en) en lift hierop mee.”
Simone van Kampen: “Samen met collega projectleiders brachten we de sneeuwbal flink aan het rollen en hebben we cliëntondersteuning goed op de kaart kunnen zetten. We ontwikkelden regionale communicatie-uitingen, zodat niet iedere gemeente het wiel opnieuw hoeft uit te vinden.”
Gysele Geux: “Om inwoners en professionals goed te informeren over onafhankelijke cliëntondersteuning maakten we een voorlichtingsfilmpje. Cliëntondersteuning is zeker meer gaan leven in de gemeente en we hebben flinke stappen gezet om het te borgen. Maar het is duidelijk een marathon, geen sprint.”
|
Vervolg noodzakelijk
Gelukkig zijn alle partijen het erover eens dat de versterking van onafhankelijke cliëntondersteuning niet is afgerond. De bekendheid moet verder omhoog, zodat mensen niet hoeven te dolen in het complexe zorglandschap. Expertise voor specifieke doelgroepen vraagt aandacht en de visie op cliëntondersteuning en de positionering in het sociaal domein mag nog een stuk scherper.
Gemeenten kunnen de komende jaren een SPUK-aanvraag doen om de onafhankelijke cliëntondersteuning in hun gemeenten te versterken. Ambassadeurs van BCMB zijn van harte bereid mee te denken hierin.
Ook BCMB zit niet stil
Dit jaar hebben we een vindplek van onafhankelijke cliëntondersteuners op onze website gebouwd, zodat zij beter vindbaar zijn. Daarnaast organiseren wij webinars en verdiepende masterclasses om het vakmanschap van onze leden te versterken.
Het Koploperproject was een initiatief van de VNG in samenwerking met Ieder(in) en de Koepel Adviesraden Sociaal Domein en met financiering van het ministerie van VWS. Het koploperproject in de huidige vorm is afgerond, gemeenten kunnen met een SPUK-aanvraag (Specifieke Uitkering) aan de slag met de doorontwikkeling van onafhankelijke cliëntondersteuning. Als onderdeel van het koploperproject leveren alle gemeenten een kennisproduct op die andere gemeenten ook kunnen inzetten om aandacht te geven aan cliëntondersteuning. Al deze ‘producten’ en een cijfermatige tussenstand zijn hier te vinden.
Beroepsvereniging van Cliëntondersteuners